Co zrobić z uszkodzonym modułem fotowoltaicznym?

Musisz wymienić moduł na nowy? Co w takim razie powinieneś zrobić ze starym? Czy można go zrecyklingować? Dokąd oddać, jak zutylizować? Zobacz nasz poradnik o tym, co zrobić z uszkodzonym modułem fotowoltaicznym. 

‍

Uszkodzony moduł fotowoltaiczny – pierwsze kroki

Zauważyłeś utratę mocy w modułach? Wezwij specjalistę, najlepiej z tej firmy, która montowała instalację PV u Ciebie.

Serwisant dokona oględzin i wykona pomiary. Zbada moduły kamerą termowizyjną, wykryje mikropęknięcia niewidoczne gołym okiem przy pomocy elektroluminescencji, sprawdzi odczyty optymalizatorów i mikroinwerterów (jeśli znajdują się przy modułach). Zmierzy napięcie i zweryfikuje jakość połączeń przewodów. 

Może się okazać, że problem ze słabą produkcją energii elektrycznej leży nie tyle po stronie modułu, co przykładowo okablowania, które zostało uszkodzone z powodu nieszczelności izolacji, silnych opadów deszczu lub uderzenia pioruna. Więcej na temat awarii spowodowanych burzą (i nie tylko) przeczytasz tutaj: Problemy z przepięciami w instalacjach fotowoltaicznych – jak je rozwiązać?

Demontaż modułu tylko z firmą fotowoltaiczną

Jeśli specjalista stwierdzi, że moduł ma uszkodzenia, zaleci jego wymianę na nowy. Zepsutych się nie naprawia m.in. z uwagi na specyfikę budowy.

Przed demontażem odłącza się instalację od sieci, zdejmuje niesprawny moduł i wstawia w jego miejsce nowy, zgodny z parametrami poprzednika. Następnie z powrotem podłącza się system do sieci.

Gdzie wyrzucić moduł fotowoltaiczny?

Firma, która sprzedała Ci nowy moduł, ma obowiązek zabrać ten zepsuty. Najczęściej firmy fotowoltaiczne oferują pełen pakiet usług – od sprzedaży modułów, przez ich instalowanie, aż po serwis i demontaż. Dzięki temu w jednym miejscu załatwisz wszystko, w tym wymianę i pozbycie się urządzenia, które przestało działać.

Jeśli nie wymieniasz ich na nowe, oddaj je do punktu odbioru odpadów elektrycznych, czyli tam, gdzie wyrzucasz zużyte AGD i elektronikę. Moduły fotowoltaiczne zaliczają się do elektrośmieci, dlatego ich miejsce jest w PSZOK-u (Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych), który obecny jest w każdej gminie. Dają się ponownie przetwarzać, a odzyski z nich są na bardzo wysokim poziomie, dlatego tak ważne jest, żeby znalazły się we właściwych rękach.

‍

Masz problem z fotowoltaiką? Wykonaj nasz audyt i sprawdź, co wymaga poprawy

Na czym polega recykling modułów fotowoltaicznych?

Recykling modułów już teraz osiąga aż 96% wydajności, a technolodzy nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa. Prawie całe urządzenie można tak przetworzyć, żeby wykorzystać surowce ponownie.

W pierwszej kolejności oddziela się mechanicznie ramę. Dzięki temu szkło i metal są osobno i można je przetopić na nowo. Następnie usuwa się kable i skrzynkę przyłączeniową. Komponenty z tworzyw sztucznych poddaje się obróbce termicznej.

Z modułów odzyskuje się przede wszystkim:

• szkło – 95%,
• metale – aluminium, miedź, srebro – 100%,
• krzem – 85%.

Ogniwa poddaje się procesom chemicznym, w których wykorzystuje się mieszaniny zasad i kwasów. Podczas tych zabiegów tworzywo sztuczne odparowuje. Ogniwa PV nadają się do dalszej obróbki – średnio 80% z nich daje się ponownie wykorzystać. 20% natomiast przetapia się na wafle, które służą do produkcji nowych modułów fotowoltaicznych.

Ile kosztuje recykling modułów PV?

Średni koszt to od 1,50 zł do 4 zł netto za kilogram. Do tego dochodzą koszty demontażu z instalacji i transportu. Cenę dojazdu oblicza się według liczby kilometrów – mniej więcej 2,5 zł za 1 km. 

Część producentów gwarantuje odbiór i recykling modułów fotowoltaicznych. Niektóre firmy fotowoltaiczne wliczają koszty już na początku do ceny instalacji do zakupu i montażu. Po przejęciu urządzeń do recyklingu firma przyjmująca powinna wystawić Ci dokument, w którym potwierdza odbiór. 

Jakie przepisy regulują proces utylizacji modułów PV?

Moduły podlegają dyrektywie WEEE (ang. Waste of Electrical and Electronic Equipment) z 4 lipca 2012 r., wydaną przez Unię Europejską. W Polsce nosi nazwę dyrektywy ZSEE, w sprawie Zużytego Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego. 

Ustawa wymienia m.in. obowiązki związane z utylizacją elektrośmieci. Obejmuje klimatyzatory, pompy ciepła, komputery, telewizory, zmywarki, kuchenki, moduły fotowoltaiczne itp. Produkty, które podlegają WEEE, oznacza się grafiką z przekreślonym śmietnikiem.

Jak zapobiegać uszkodzeniom modułów?

Kontrole przed i po montażu instalacji zwiększają bezpieczeństwo użytkowania – tutaj piszemy o tym szerzej: Jak wygląda kompleksowy audyt instalacji fotowoltaicznej?  Okresowe przeglądy pozwalają szybko wykryć newralgiczne punkty fotowoltaiki i odpowiednio zareagować. 

Tak naprawdę moduły ciężko zepsuć, jeśli chodzi o naturalne zjawiska, takie jak deszcz, wiatr, śnieg czy grad, bo w procesie produkcji przechodzą radykalne testy wytrzymałości. 

Jednak niewłaściwa eksploatacja potrafi wyrządzić sporo szkód. Polewanie modułów zimną wodą latem, nieprawidłowe czyszczenie (lub jego brak) lub skrobanie lodu z powierzchni przyczyniają się do utraty efektywności. Do uszkodzeń może dojść również w przypadku niewłaściwego zabezpieczenia na czas transportu i błędów montażowych (np. zbyt mocnego dokręcenia).

Moduły wysokiej jakości są bardziej odporne na wystąpienie mikropęknięć np. w przypadku mocnego gradobicia, a certyfikat PID Free oznacza, że w 99% opierają się szkodliwemu działaniu indukowanego napięcia.

Uszkodzone moduły obniżają pracę całej instalacji. Jeśli zauważysz, że nie generuje takich uzysków energetycznych, jakie powinna, zajrzyj tutaj: Gdzie zgłosić awarię fotowoltaiki?