Czy i jak zabezpieczyć instalację fotowoltaiczną?

Tak jak każda instalacja elektryczna, również fotowoltaika potrzebuje zabezpieczeń, które będą ją chroniły przed zwarciami, przepięciami czy skutkami wyładowań atmosferycznych. Jakie zabezpieczenia instalacji fotowoltaicznej należy obowiązkowo zastosować, by zapewnić prawidłową pracę, ochronę przed awariami i pożarami? Sprawdź zalecenia!

Przed czym warto zabezpieczyć instalację fotowoltaiczną?

Instalacja fotowoltaiczna pracuje w szczególnych warunkach: na zewnątrz budynku, gdzie narażona jest na działanie wysokich i niskich temperatur, wilgoci, wiatru, silnego nasłonecznienia, a nawet piorunów. To wszystko sprawia, że wymaga szczególnego rodzaju zabezpieczeń.

‍

Fotowoltaikę – zarówno montowaną na dachu, jak i gruntową – należy chronić przede wszystkim przed:

‍

• przetężeniami – czyli sytuacjami, gdy wartość prądu przez długi czas przekracza wartości nominalne, do przetężeń zalicza się zwarcia i przeciążenia;
• bezpośrednimi uderzeniami piorunów;
• przepięciami – czyli wzrostami napięcia ponad dopuszczalną wartość, wywołanymi wyładowaniami atmosferycznymi, nadmiernym napięciem w sieci energetycznej lub w samej instalacji;
• pożarami, wywoływanymi np. przez wysokie temperatury, zwarcia lub uderzenia piorunów.

Najważniejsze urządzenia zabezpieczające instalację fotowoltaiczną

Ochrona przeciwprzepięciowa

W każdej instalacji fotowoltaicznej, zarówno po stronie DC, jak i AC, powinien znaleźć się ogranicznik przepięć. W razie wystąpienia przepięcia ogranicznik przejmuje nadmiarowe napięcie i odprowadza je do uziomu. Dzięki temu instalacja może prawidłowo pracować w czasie burzy czy awarii sieci.

Ochrona przeciwprzetężeniowa

Urządzenia ochrony przeciwprzetężeniowej zapobiegają skutkom zwarć i przeciążeń. Mogą się one pojawić w przypadku uszkodzenia jednego z modułów, gdy w instalacji zaczyna płynąć prąd wsteczny. Do ochrony przeciwprzetężeniowej wykorzystuje się przede wszystkim wyłączniki nadprądowe i bezpieczniki z wkładkami topikowymi.

Ochrona odgromowa

Celem stosowania zabezpieczeń odgromowych jest ochrona przed skutkami bezpośrednich uderzeń piorunów w instalację fotowoltaiczną. Instalacja odgromowa powinna składać się ze zwodów pionowych i poziomych, które przejmują prąd z wyładowań atmosferycznych, a także przewodów odprowadzających, dzięki którym trafia on do gruntu.

Zabezpieczenia przeciwpożarowe

Podstawowym zabezpieczeniem jest w tym przypadku wyłącznik przeciwpożarowy, który rozłącza obwód DC w razie pożaru lub awarii sieci.

‍

Warto wiedzieć, że od 2020 roku właściciele instalacji powyżej 6,5 kWp mają obowiązek konsultowania projektów z rzeczoznawcami ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.

‍

Dowiedz się więcej na temat uzyskiwania opinii rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych: Czy można założyć fotowoltaikę bez pozwolenia?

‍

Zabezpieczenia po stronie DC i AC – czym się różnią?

Strona DC (energii prądu stałego) to elementy instalacji znajdujące się przed falownikiem – czyli moduły fotowoltaiczne. W tej części systemu fotowoltaicznego stosuje się następujące rodzaje zabezpieczeń:

‍

• ogranicznik przepięć DC;
• rozłącznik DC;
• bezpiecznik;
• wyłącznik przeciwpożarowy.

‍

Po stronie AC, czyli w części instalacji znajdującej się za falownikiem, powinny się znaleźć następujące zabezpieczenia:

‍

• rozłącznik AC;
• ogranicznik przepięć AC;
• wyłącznik nadprądowy;
• wyłącznik różnicowoprądowy.

Co może się stać, gdy nie zadbasz o odpowiednie zabezpieczenie instalacji PV?

Najpoważniejszym skutkiem braku zabezpieczeń instalacji fotowoltaicznej lub ich nieprawidłowego działania może być pożar. Dochodzi do niego w przypadku zwarcia lub przepięcia wywołanego uderzeniem pioruna bądź awarii instalacji. 

‍

Inną konsekwencją może być wyłączanie się falownika. Dzieje się tak, gdy napięcie prądu w instalacji przekracza dopuszczalne wartości (253 V, czyli 230 V +/- 10%). Falownik wyłącza się automatycznie, by chronić sam siebie, a także inne elementy instalacji oraz podłączone do niej urządzenia. W takiej sytuacji niemożliwa jest produkcja energii z fotowoltaiki – prosument musi wówczas pobierać energię z sieci.

‍

Samo posiadanie aparatury zabezpieczającej nie wystarczy, by zapewnić bezpieczną pracę instalacji fotowoltaicznej. O takie urządzenia trzeba również odpowiednio dbać! Podstawową formą jest wykonywanie obowiązkowych przeglądów technicznych raz na 5 lat. Sprawdzanie poprawności działania systemu fotowoltaicznego warto jednak zlecać specjalistom częściej, tak aby odpowiednio wcześnie zapobiegać usterkom urządzeń zabezpieczających.

‍

Poznaj także inne Dobre nawyki przy korzystaniu z instalacji fotowoltaicznej.

Skuteczne zabezpieczenie instalacji? Zapytaj instalatora!

Jako przyszły prosument masz prawo oczekiwać, że firma wykonująca projekt i montaż zastosuje odpowiednie zabezpieczenia elektryczne i przeciwpożarowe w Twojej instalacji fotowoltaicznej.

‍

Zabezpieczenie instalacji fotowoltaicznej będzie efektywne i bezpieczne tylko wtedy, gdy użyta aparatura będzie wysokiej jakości (dokładnie przebadana, z certyfikatami) i prawidłowo zamontowana. Tę pewność możesz mieć tylko wtedy, gdy korzystasz z usług doświadczonego, sprawdzonego instalatora.

‍

Montaż zabezpieczeń instalacji fotowoltaicznej to dodatkowy koszt, ale nie powinno się na tym elemencie oszczędzać. Na temat kosztów przeczytasz także tutaj: Czy opłaca się montować fotowoltaikę w 2024 roku?

‍