Czy wyłączać fotowoltaikę na zimę?
Przed Twoją instalacją PV pierwsza zima i zastanawiasz się, czy powinieneś specjalnie o nią zadbać? Wydaje Ci się, że moduły są delikatne i boisz się, że nie przetrwają mrozów, śnieżyc i silnego wiatru? Dowiedz się, jak pokrywa śniegowa wpływa na moduły i w jakich temperaturach mogą pracować, a dopiero wtedy zdecyduj, czy wyłączać fotowoltaikę na zimę.
Fotowoltaika zimą a śnieg – co robić?
Na południu Polski średnia liczba dni z pokrywą śnieżną to 80-90, w miarę przesuwania się na północ spada do ok. 60, a w woj. pomorskim czy zachodniopomorskim wynosi tylko 30.
Warstwa śniegu o grubości 2-3 cm sprawia, że wydajność instalacji zmniejsza się nawet o 70-80%. Z kolei 10 cm pokrywa całkowicie blokuje promieniom słonecznym dostęp do ogniw. W efekcie produkcja spada do zera i falownik się wyłącza.
Wysokość produkcji możesz monitorować zdalnie przy pomocy aplikacji, strony internetowej lub systemów monitoringu. Więcej na ten temat znajdziesz tutaj: Monitoring i zarządzanie systemem fotowoltaicznym w pigułce
Czy odśnieżać moduły fotowoltaiczne?
Instalacji dachowych raczej się nie odśnieża z uwagi na bezpieczeństwo i ryzyko uszkodzenia instalacji. Zimą produkcja energii elektrycznej ze słońca i tak się obniża, więc kilka czy kilkanaście dni z zaśnieżonymi modułami nie przyniesie większych strat. W sumie pokrywa śniegowa obniża wydajność modułów o maksymalnie 3% w skali rocznej.
Zalegający śnieg topi się szybko w dodatniej temperaturze i wystarczy, że odsłoni tylko częściowo ogniwa, żeby produkcja energii ruszyła z powrotem. Odkryte ogniwa zaczną się nagrzewać pod wpływem promieniowania i proces topnienia śniegu jeszcze bardziej przyspieszy.
Jak pomóc instalacji w usuwaniu śniegu?
Nie zaleca się odśnieżania modułów za wszelką cenę, bo koszt usługi może przewyższyć straty energii, które poniesiesz. Jeśli masz dostęp do instalacji np. na gruncie czy dachu płaskim, możesz delikatnie odśnieżyć moduły przy pomocy miękkiej miotły czy szczotki. Wystarczy, że odsłonisz część ogniw na modułach, a promieniowanie słoneczne dokończy proces usuwania śniegu.
Więcej na temat odśnieżania instalacji PV przeczytasz w tym artykule: Jak odśnieżać moduły fotowoltaiczne?
Czy moduły wytrzymają ciężar śniegu?
Masz obawy, że zmarznięta pokrywa śniegowa uszkodzi moduły? Na szczęście nie masz się czym martwić.
Przed wypuszczeniem do sprzedaży moduły poddaje się testom obciążeniowym: dynamicznym i statycznym, a także cyklom zamrażania do -40°. Moduły bardzo dobrze znoszą również ciężar nawet do 900 kg/m².
Jak fotowoltaika pracuje zimą?
Fotowoltaika zimą normalnie produkuje energię elektryczną, tyle że krócej i zwykle pracuje z mniejszą mocą niż w innych porach roku. Warto przy tym pamiętać, że w chłodne i słoneczne dni wzrasta sprawność modułów, co w pewnym stopniu rekompensuje krótszą obecność słońca.
Najciężej z ilością energii jest w grudniu, styczniu i lutym. Braki w ilości energii elektrycznej uzupełnisz wówczas dzięki bilansowaniu nadwyżek energii w porach, w których nasłonecznienie jest intensywniejsze, czyli od kwietnia do października.
Przeczytaj też, jak pracują moduły PV w zależności od pogody i pory roku: Ile energii produkuje moduł fotowoltaiczny?
Jak zwiększyć produkcję energii z fotowoltaiki zimą?
Zwiększenie produkcji możliwe jest dla instalacji na gruncie. Wykorzystuje się wówczas moduły fotowoltaiczne dwustronnie aktywne. Przód modułu odbija promieniowanie bezpośrednio ze słońca, a tylna część odbija światło od śniegu leżącego na podłożu.
Chodzi tu o tzw. współczynnik albedo, który pokazuje zdolność odbijania światła od danej powierzchni. Im jaśniejsza powierzchnia, tym więcej światła odbija.
Jeśli powierzchnia jest bardzo jasna, współczynnik ten zbliża się do nawet 80%. Produkcja energii elektrycznej wzrasta wówczas nawet o 30%. W innych porach roku dwustronne moduły również przynoszą wzrost uzysków.
Innym sposobem jest instalacja trackerów – to rozwiązanie dla instalacji PV na gruncie i dachach płaskich. Moduły podążają za słońcem i promieniowanie dociera do nich aż do zachodu.
Czy fotowoltaika jest bezpieczna zimą?
Moduły, zwłaszcza nowszych generacji, pracują nawet przy -40°C. Falowniki przystosowuje się do pracy od -25°C, więc nawet jeśli znajdują się na zewnątrz, mróz nie powinien im szkodzić, bo w Polsce rzadko kiedy już temperatura spada poniżej tej granicy. Na pewno natomiast falowniki wymagają zabezpieczenia przed opadami śniegu i działaniem wiatru – należy o to zadbać już na etapie montażu.
Kiedy fotowoltaika potrzebuje pomocy?
Jeśli duże opady śniegu lub silne wiatry sprawiły, że poluzowały się np. kable, od razu wezwij specjalistów, którzy to naprawią. Przy okazji sprawdzą, czy przewody mają szczelną izolację, dzięki czemu wilgoć nie przedostanie się do przewodów.
Eksploatacja fotowoltaiki w sezonie zimowym – podsumowanie
Czy zatem wyłączać fotowoltaikę na zimę? Nie. Moduły i falownik pracują płynnie nawet przy wysokich mrozach. Instalacja PV produkuje energię elektryczną mimo krótkich dni i zmniejszonej mocy. Nawet niższe uzyski energetyczne pozwolą Ci pokryć zapotrzebowanie na energię i zasilić domowe sprzęty. Rachunki za dostawę prądu z sieci mogą być wyższe w sezonie zimowym, jednak dzięki własnej instalacji w pewnym stopniu je zredukujesz.
