Czym jest dwukierunkowy licznik energii i jak go czytać?

Energia z fotowoltaiki nie służy wyłącznie do zaspokajania zapotrzebowania energetycznego danego gospodarstwa domowego. Jeśli w modułach powstaje jej za dużo, nadwyżki mogą być przekazywane do publicznej sieci dystrybucyjnej. Jaka jest rola dwukierunkowego licznika energii w tym procesie? Sprawdź, jak korzystać z tego urządzenia.

Jak działa licznik dwukierunkowy i czym różni się od standardowych liczników?

Każda instalacja elektryczna podłączona do sieci dystrybucyjnej musi być wyposażona w licznik energii. W większości przypadków wystarczy standardowy licznik jednokierunkowy, zliczający ilość energii pobranej z sieci.

Jeśli korzystasz z energii z fotowoltaiki, w większości przypadków potrzebujesz licznika dwukierunkowego. Od zwykłych liczników różni się on tym, że zlicza ilość energii pobranej z sieci, a także ilość energii przekazanej do sieci.

Jak rozpoznać licznik dwukierunkowy? Takie urządzenie jest wyposażone w dwa elektroniczne wyświetlacze pokazujące pobraną i przekazaną energię w kWh (kilowatogodzinach). Na liczniku znajduje się także kod oznaczający ilość wprowadzonej i pobranej energii. Oznaczenia są różne w zależności od taryfy:

• dla taryf jednostrefowych (np. G11) kod 1.8.0 oznacza energię pobraną z sieci od momentu podłączenia licznika, a kod 2.8.0 energię wprowadzoną do sieci;
• dla taryf wielostrefowych używa się dodatkowych kodów: 1.8.1 (oznaczającego zużycie energii w dzień), 1.8.2. (oznaczającego zużycie energii w nocy) oraz 2.8.1 i 2.8.2, oznaczających odpowiednio: ilość energii wprowadzonej do sieci w dzień i w nocy.

Czy dwukierunkowy licznik energii jest obowiązkowy?

Jeśli będziesz korzystać z fotowoltaiki w trybie on-grid, licznik dwukierunkowy jest obowiązkowy. Potrzebujesz go zarówno Ty jako prosument, jak i Twój dostawca prądu. Bez wskazań licznika rozliczenia z zakładem energetycznym byłyby niemożliwe.

Czy to oznacza, że za brak dwukierunkowego licznika energii grożą kary? W praktyce takie sytuacje zdarzają się rzadko. Jeśli prosument zgłasza instalację PV do dystrybutora energii, licznik na pewno zostanie zamontowany. Ewentualne kary mogą dotyczyć przypadków, gdy instalacja nie została zgłoszona. 

Obowiązek montażu licznika dwukierunkowego nie dotyczy rzadkich przypadków, gdy instalacja działa w trybie off-grid, czyli nie jest podłączona do sieci dystrybucyjnej. Wówczas fotowoltaika jest niezależna od dostawców prądu – prosument ani nie oddaje energii do sieci, ani jej nie pobiera. Dowiedz się więcej na ten temat tutaj: Czy fotowoltaika może działać bez licznika dwukierunkowego?

Kto odpowiada za montaż licznika dwukierunkowego w instalacji fotowoltaicznej?

Do montażu licznika dwukierunkowego u prosumenta jest odpowiedzialny operator systemu dystrybucyjnego, czyli zakład energetyczny, z którym ma podpisaną umowę. Zgodnie z przepisami ma na to do 30 dni od zgłoszenia instalacji.

Nie zawsze będzie konieczna fizyczna wymiana urządzenia na nowe. Niektóre liczniki energii elektrycznej są wyposażone w dodatkowe funkcje, które pozwalają na zliczanie energii przekazywanej do sieci. Operator sieci musi wówczas jedynie tę funkcję odblokować.

‍

Jak odczytać licznik dwukierunkowy?

Aby odczytać licznik dwukierunkowy prądu, musisz przyjrzeć się dwóm parametrom: energii pobranej i energii wprowadzonej do sieci. Sprawdzenie miesięcznego zużycia nie jest jednak takie proste.

Licznik pokazuje całkowite zużycie energii lub całkowitą ilość energii wprowadzonej od czasu podłączenia. Jeśli chcesz poznać dane na temat wykorzystania energii w danym okresie rozliczeniowym, musisz porównać wskazania licznika dwukierunkowego z informacjami z ostatniej faktury za prąd.

Wymiana licznika na dwukierunkowy – niezbędne formalności

Gdy składasz wniosek o przyłączenie mikroinstalacji fotowoltaicznej do sieci energetycznej, wnioskujesz jednocześnie o założenie licznika dwukierunkowego. Formularze wraz z instrukcjami wypełnienia znajdziesz na stronach operatorów (Energa, Tauron, Enea i innych).

To wszystkie formalności, jakie są potrzebne z Twojej strony. Resztą kwestii związanych z montażem lub przeprogramowaniem licznika zajmie się zakład energetyczny.

Czym są inteligentne dwukierunkowe liczniki energii?

Niektóre modele liczników dwukierunkowych przystosowanych do zliczania energii z OZE są wyposażone w dodatkowe inteligentne funkcje. Umożliwiają one dokonywanie dokładnych pomiarów parametrów prądu, zdalny odczyt, diagnozowanie ewentualnych awarii. Dzięki inteligentnym licznikom można nawet zoptymalizować pracę instalacji fotowoltaicznej. Za pomocą takiego urządzenia sprawdzisz także statystyki zużycia energii – to może się przydać, gdy rozważasz zmianę taryfy na jedno- lub wielostrefową. 

Wymiana licznika na dwukierunkowy jest konieczna u większości osób korzystających z energii z fotowoltaiki, ale nie przejmuj się – cała procedura jest mało skomplikowana. Pamiętaj też, że wymiana jest bezpłatna. 

‍