Czyszczenie modułów fotowoltaicznych – poradnik

Czysta powierzchnia modułów gwarantuje maksymalną produkcję energii elektrycznej i chroni je przed awariami. Bo jeśli do modułów przyklejają się liście, pyły i ptasie odchody, cierpi nie tylko estetyka instalacji, ale przede wszystkim jej efektywność i bezpieczeństwo. Sprawdź więc, co zrobić, żeby moduły fotowoltaiczne się świeciły i wydajnie pracowały.

‍

Jakie zabrudzenia występują na modułach fotowoltaicznych?

Zanieczyszczenia przybierają różną postać w zależności od lokalizacji instalacji PV. Najtrudniejsze, a zarazem takie, które wymagają uwagi i regularnych interwencji, to m.in.:

• pyły i materiał organiczny z pól, które na modułach osiadają zwłaszcza latem podczas prac rolnych,
• smog na obszarach przemysłowych, który powoduje powstanie tłustych plam na modułach,
• kurz i zanieczyszczenia spalinowe na modułach w pobliżu większych dróg (np. autostrad),
• ptasie odchody i liście na terenach zadrzewionych,
• algi na modułach w pobliżu lasów, jezior i morza – wilgotność w powietrzu stwarza im doskonałe warunki rozwoju.

Jak widzisz, zabrudzeń nie da się uniknąć. Na szczęście regularne mycie modułów chroni je i gwarantuje ich sprawność.

Jak zanieczyszczenia wpływają na wydajność modułów?

Brudne moduły obniżają swoją sprawność. Liście zacieniają ogniwa i powodują ich zbytnie nagrzewanie się. W efekcie powstają tzw. hot spoty, czyli miejsca, które nie produkują energii, za to zwiększają swoją temperaturę do tego stopnia, że moduł zaczyna się stopniowo wypalać. Ptasie odchody nie dość, że powodują pojawienie się hot spotów, to jeszcze mają właściwości żrące i powodują odbarwienia oraz uszkadzają powłoki modułów.

Groźny jest również brud w postaci osadów, takich jak smog czy pyłki z pól, które zbierają się najpierw przy ramie modułu, a następnie rozprzestrzeniają po jego powierzchni. Z czasem wnikają również w szczeliny i zagłębienia ram, ułatwiając wilgoci przenikanie do środka. Na długo nieczyszczonych modułach mogą pojawić się nawet porosty. 

Jeśli więc wydajność Twoich modułów spadła, może to być znak, że ilość zabrudzeń przekroczyła rozsądne rozmiary. 

Więcej na temat możliwych uszkodzeń modułów przeczytasz tutaj: Co zrobić, gdy moduły fotowoltaiczne przestają produkować energię?

Jak czyści się moduły fotowoltaiczne?

Myciem zajmują się firmy wyspecjalizowane w czyszczeniu modułów PV. Dysponują specjalistycznym sprzętem, takim jak pojazdy z wysięgnikami, które umożliwiają im dotarcie do trudno dostępnych miejsc i bezpieczne sprzątanie. Zatrudniają pracowników z uprawnieniami do pracy na wysokościach i zaopatrują ich w odpowiedni sprzęt asekuracyjny, taki jak liny i uprzęże. 

Firmy bazują na dwóch systemach czyszczenia modułów:

• system jonowo-kationowy, w którym moduły czyści się wodą filtrowaną żywicą ze złożem mieszanym; ta metoda usuwa 99% zabrudzeń,
• system odwróconej osmozy, w którym wodę demineralizuje się filtrem membranowym; ten sposób usuwa od 95-98% zabrudzeń w zależności od liczby etapów filtrowania.

Przed czyszczeniem odłącza się instalację PV od zasilania. Do mycia używa się szczotek z miękkim włosiem, najczęściej na lekkich kijach teleskopowych zabezpieczonych przed wysokim napięciem (nawet do 1500 V).

Kiedy czyścić moduły fotowoltaiczne?

Moduły myje się wczesnym rankiem lub późnym wieczorem, czyli wtedy, kiedy nie pracują i są chłodne, a także nie zachodzi ryzyko, że zbyt szybko wyschną. Najlepsze terminy do czyszczenia modułów to:

• wczesna wiosna, kiedy to zmywa się zanieczyszczenia powstałe zimą,
• jesień, kiedy usuwa się opadłe liście i pyły, które osiadły latem podczas prac polowych.

Zimą modułów się nie myje, ponieważ mogą pęknąć na skutek różnicy temperatur.

Czy moduły fotowoltaiczne czyszczą się same?

Opady deszczu pomagają oczyścić moduły fotowoltaiczne, ale tylko w pewnym stopniu. Dotyczy to przede wszystkim tych modułów, które zainstalowano pod kątem 30-40° – dzięki temu część zanieczyszczeń po prostu z nich spływa. 

Nie należy jednak traktować deszczu jako jedynego środka do mycia modułów fotowoltaicznych. Często spłukuje on jedynie wierzchnią warstwę zanieczyszczeń, a liście czy tłusty osad ze smogu pozostają. Stąd też 2 razy w roku warto skorzystać z usług firmy czyszczącej moduły, by spać spokojnie, ciesząc się bezpieczeństwem instalacji.

Konserwacja modułów fotowoltaicznych a wymogi gwarancyjne

Nieudolne czyszczenie modułów może prowadzić do ich uszkodzenia, a w efekcie – utraty gwarancji. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule: Jaka jest gwarancja na moduły fotowoltaiczne?

Jeśli więc Twoje moduły są trudno dostępne, a przy tym wahasz się, czy jesteś w stanie dobrze je umyć, powierz to zadanie firmie specjalizującej się w czyszczeniu modułów fotowoltaicznych. Zajrzyj również tutaj: Czy można samodzielnie myć moduły fotowoltaiczne?

Gwarancję stracisz również, jeśli zaniedbasz moduły i ulegną one trwałym uszkodzeniom. Mając potwierdzenia regularnej konserwacji fotowoltaiki i przeglądów, bez problemu wymienisz moduł na nowy w przypadku awarii powstałej wskutek niezależnych przyczyn. Więcej o kontroli instalacji piszemy w tekście Przegląd fotowoltaiki – jak powinien przebiegać prawidłowo?

Utrzymanie efektywności modułów fotowoltaicznych

Czyste moduły produkują energię elektryczną z najwyższą wydajnością. Jeśli zauważysz trwały spadek efektywności, może to oznaczać, że przyszła pora na ich posprzątanie. Regularne czyszczenie sprawia, że Twoja instalacja fotowoltaiczna jest bezpieczna, a Ty zachowujesz prawo do gwarancji, jeśli zajdzie potrzeba wymiany modułów. 

Chcesz mieć pewność, że Twoje moduły są w dobrych rękach? Skorzystaj z usług firmy, która na co dzień zajmuje się konserwacją instalacji PV. Nie ryzykuj, zwłaszcza jeśli Twoje moduły są trudno dostępne!

‍