Dlaczego instalacje fotowoltaiczne płoną?

Pożar fotowoltaiki wiąże się nie tylko z poważnymi kosztami. To również duże zagrożenie, zwłaszcza jeśli moduły znajdują się na dachu. Wówczas ogień może łatwo rozprzestrzenić się na pozostałe elementy budynku. Dlaczego instalacje fotowoltaiczne płoną? Poznaj najczęstsze przyczyny, aby móc skutecznie zapobiegać pożarom.

Jak często zdarzają się pożary instalacji fotowoltaicznych?

Wbrew pozorom instalacje fotowoltaiczne nie płoną często – takie przypadki są jednak nagłaśniane, stąd można odnieść wrażenie, że jest to poważny problem. A jak wyglądają statystyki?

‍

Według danych z 2019 roku jedynie nieco ponad 5 tysięcy zgłoszonych pożarów dotyczyło instalacji elektrycznych – w tej grupie nie mieszczą się oczywiście wyłącznie pożary instalacji PV, ale również innych rodzajów. To niewiele, gdy weźmie się pod uwagę, że w tym roku doszło łącznie do ponad 153 tysięcy pożarów.

‍

Trzeba jednak pamiętać, że do pożarów instalacji fotowoltaicznych dochodzi najczęściej na dachach domów jednorodzinnych, a takie sytuacje są szczególnie niebezpieczne. Właśnie w tego typu zdarzeniach ginie aż 95% ofiar pożarów w Polsce.

‍

Warto więc zrobić wszystko, by zabezpieczyć instalację fotowoltaiczną przed takim niebezpieczeństwem. Choć pożary zdarzają się stosunkowo rzadko, są poważnym problemem – wiążą się z dużymi kosztami i zagrożeniem dla domowników.

Czy fotowoltaika na dachu zwiększa ryzyko pożaru?

W Polsce nie przeprowadzono jeszcze żadnych badań na ten temat. Można natomiast posłużyć się danymi zgromadzonymi przez grupę badawczą Fraunhofer ISE. Według niej w ciągu ostatnich 20 lat w Niemczech odnotowano zaledwie 350 pożarów fotowoltaiki. Z kolei zgodnie z badaniami niemieckiej organizacji TÜV Rheinland oraz brytyjskiej BRE National Solar Centre stosunek pożarów instalacji PV w stosunku do ogólnej liczby pożarów można liczyć w promilach.

Najczęstsze przyczyny pożarów instalacji fotowoltaicznych

Instalacje fotowoltaiczne płoną zarówno z przyczyn wywołanych działalnością człowieka, jak i z takich, które są od niej niezależne. Stosunkowo często pożary są powodowane przez uderzenia pioruna – bezpośrednio w instalację lub w jej pobliżu. 

‍

Inną możliwą przyczyną są zwarcia w instalacji fotowoltaicznej. Mogą one wynikać z uszkodzeń poszczególnych elementów lub wyboru niskiej jakości urządzeń. Pożary mogą pojawić się także wówczas, gdy użytkownik próbuje sam nieumiejętnie rozłączyć instalację.

Na jakich rodzajach dachów nie powinno się montować modułów fotowoltaicznych?

Przeciwwskazaniem do montażu fotowoltaiki jest dach wykonany z drewna lub pokryty strzechą. Są to materiały łatwopalne, które pod wpływem wysokich temperatur mogą wywołać pożar.

‍

Czasem można spotkać się z opiniami, że montaż modułów fotowoltaicznych na dachach płaskich wiąże się z większym ryzykiem zapłonu. Badania pokazują, że nie jest to prawdą. Kształt dachu nie ma żadnego wpływu na możliwość wystąpienia pożaru.

‍

Jakość elementów instalacji PV a ryzyko pożaru

Strażacy i eksperci od bezpieczeństwa podkreślają, by być ostrożnym wobec podejrzanie tanich ofert montażu instalacji fotowoltaicznych. Niska cena może wynikać z tego, że instalatorzy używają złej jakości komponentów – zarówno samych modułów, jak i innych elementów: falowników, okablowania, szybkozłączek. Takie produkty mogą nie być przebadane pod kątem bezpieczeństwa pożarowego i nie posiadać stosownych certyfikatów. Niska jakość skutkuje także małą efektywnością instalacji.  Przeczytaj więcej: Utrata mocy w instalacji fotowoltaicznej – jakie są przyczyny?

‍

Problemy mogą pojawić się również na etapie montażu. Niedoświadczeni instalatorzy mogą np. umieścić falownik w miejscu, w którym będzie się szybko nagrzewać – a to jeden z częstych powodów, z których instalacje fotowoltaiczne płoną.

‍

Awaria falownika to także przyczyna wyłączania się instalacji – dowiedz się więcej: Co zrobić, gdy moduły fotowoltaiczne przestają produkować energię? 

Jak zapobiegać pożarom instalacji fotowoltaicznych?

Sytuacja, gdy instalacja fotowoltaiczna płonie, jest bardzo niebezpieczna dla budynku i domowników. Warto zrobić wszystko, by tego uniknąć. Na szczęście zapobieganie pożarom fotowoltaiki nie jest trudne. Wystarczy, że będziesz przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa:

‍

• wyposażysz instalację w zabezpieczenia elektryczne i przeciwpożarowe (np. ogranicznik przepięć);
• wybierzesz dobrej jakości elementy instalacji: moduły, falownik, okablowanie;
• zadbasz o prawidłowy montaż fotowoltaiki – o umieszczenie falownika w zacienionym, dobrze wentylowanym miejscu, o odpowiedni dobór konstrukcji wsporczej;
• będziesz regularnie zlecać przeglądy i prace konserwacyjne instalacji fotowoltaicznej – takie działania pozwalają szybko wykryć drobne usterki, np. uszkodzenia izolacji kabli (przeczytaj więcej na ten temat tutaj: Jakie są sygnały ostrzegawcze awarii systemu fotowoltaicznego?).

Sposobem na zapobieganie pożarom fotowoltaiki jest wprowadzony w 2020 roku obowiązek sprawdzenia instalacji przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń ppoż. i zgłoszenia jej do miejscowego organu straży pożarnej. Przepisy wymagają tego w przypadku instalacji o mocy powyżej 6,5 kWp. Podczas takiej procedury sprawdza się jakość połączeń kablowych, miejsce montażu falownika, zabezpieczeń elektrycznych i przeciwpożarowych, sposób połączenia instalacji fotowoltaicznej z siecią.