Jak wygląda obecnie rozliczenie prądu z fotowoltaiki?

Odnawialne źródła energii przeżywają prawdziwy boom. Rządowe programy dofinansowań i ulgi podatkowe kuszą, żeby założyć instalację fotowoltaiczną. Zobacz, jak wygląda obecnie rozliczenie prądu z fotowoltaiki – poznaj różnice między poszczególnymi systemami.

Rozliczanie fotowoltaiki – aktualne systemy 

W  2024 r. obowiązują trzy systemy rozliczania nadwyżek energii z fotowoltaiki oddawanych do sieci elektroenergetycznej: 

• net metering (system opustów) – dla instalacji, które powstały do 31 marca 2022 r. włącznie,
• net billing ze stawką średniomiesięczną – dla instalacji które powstały 1 kwietnia 2022 r. i później, 
• net billing ze stawką godzinową – dla instalacji, które powstały 1 lipca 2024 r. i później.*

Możesz zmienić sposób rozliczania się, ale tylko do przodu. Czyli, jeśli obowiązuje Cię net metering, bez problemu przejdziesz na net billing z ceną miesięczną lub godzinową. Zasada ta nie działa wstecz, czyli z net billingu nie przejdziesz na net metering. Również w przypadku net billingu rozliczanego miesięcznie, możesz przeskoczyć do net billingu godzinowego.

Jeśli interesują Cię przepisy dotyczące farm fotowoltaicznych, zajrzyj tutaj: Podatek od farmy fotowoltaicznej w 2024 roku

Net metering w 2024 r. – system opustów nadal działa

Jeśli założyłeś fotowoltaikę przed 01.04.2022 r. i Twoja instalacja podlega pod system net meteringu, możesz zostać przy dotychczasowym bezgotówkowym sposobie rozliczania się. Za każdą kWh oddaną do sieci nadal odbierzesz:

• 0,8 kWh w instalacji do 10 kW,
• 0,7 kWh w instalacji od 10 kW do 50 kW.

Jeśli wyczerpiesz nadwyżki energii, za kolejne kWh pobrane z sieci zapłacisz już według aktualnych stawek zgodnie z taryfą dynamiczną, czyli godzinową, która weszła w życie 1 lipca 2024 r. Żeby utrzymać opłacalność fotowoltaiki, sprawdź niżej, w jakich godzinach najlepiej odkupować energię z sieci publicznej – to istotne w przypadku nowych zasad rozliczania.

Net billing 2024 r. – cena średniomiesięczna za nadwyżki energii

Jeśli założyłeś fotowoltaikę między 1 kwietnia 2022 r. a 30 czerwca 2024 r., rozliczasz się zgodnie ze stawką ustalaną oddzielnie dla każdego miesiąca – to rynkowa miesięczna cena energii (RCEm). Oblicza się ją na postawie rynkowej ceny energii i wolumenu energii elektrycznej, wprowadzonej do sieci przez prosumentów i prosumentów zbiorowych. W pierwszej połowie 2024 r. cena za 1 kWh sprzedaną do sieci publicznej wynosiła ok. 0,30 zł. Za zakup 1 kWh trzeba było zapłacić nawet 1,33 zł. 

‍

Stawkę miesięczną koryguje się w przypadku otrzymania korekt pomiarowych, które dostarcza Operator Sieci Dystrybucyjnej (OSD), jeśli różnica przekracza 0,1%. Korekta następuje po 2, 4 lub 12 miesiącach od ogłoszenia danej stawki.

Net billing od 1 lipca 2024 r. i stawka godzinowa – nowy sposób rozliczania nadwyżek

Jeśli założyłeś instalację fotowoltaiczną 1 lipca 2024 r. lub później, nadwyżki energii sprzedasz do zakładu energetycznego po cenie godzinowej ustalanej na Rynkach Dnia Następnego (RDN). 

To dynamiczna taryfa, w której ceny energii zmieniają się w zależności od pory dnia. Najniższe są w szczytowych godzinach produkcji, czyli około południa, kiedy instalacje PV pracują, a najwyższe wieczorem i nocą, kiedy instalacje nie działają, a zapotrzebowanie na prąd wzrasta.

Żeby maksymalnie wykorzystać plusy, jakie ze sobą niesie taryfa dynamiczna, potrzebujesz magazynu energii, w którym zgromadzisz nadwyżki. Zużyjesz je na własne potrzeby lub sprzedasz w momencie, w którym cena będzie najkorzystniejsza.

Wysokość cen sprawdzisz na bieżąco w Centralnym Systemie Informacji Rynku Energii (CSIRE).

Taki sposób rozliczania umożliwi dokładniejsze przewidywanie wzrostu i spadku cen na giełdzie w porównaniu z miesięcznym. 

‍

Masz problem z fotowoltaiką? Wykonaj nasz audyt i sprawdź, co wymaga poprawy

Co się dzieje z niewykorzystanymi nadwyżkami energii?

Wirtualne środki gromadzą się na tzw. depozycie prosumenckim, czyli koncie rozliczeniowym właściciela fotowoltaiki. Wykorzystuje się je do wyrównania wartości energii elektrycznej pobranej z sieci. 

Depozyt ważny jest przez 12 miesięcy – w ten sposób w miesiącach zimowych korzysta się z nadwyżek energii elektrycznej wyprodukowanych latem. Jeśli minie 12 miesięcy, a w depozycie środki nadal będą utrzymywały, sprzedawca energii zwróci do 20% wartości energii wprowadzonej do sieci w danym miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot – najpóźniej do końca 13. miesiąca. Jeśli nadwyżek jest więcej i nie zostaną wykorzystane – przepadają. 

Jakie są zyski z fotowoltaiki? Sprawdź: Kim jest prosument i ile zarabia?

Zasady rozliczania – która jest najlepsza?

Sposób rozliczenia energii ma duże znaczenie dla wysokości Twoich rachunków za prąd. Za optymalny uważa się net metering, jednak nowi właściciele fotowoltaiki nie mogą z niego korzystać. Ciekawostką jest fakt, że jeśli kupisz nieruchomość z instalacją PV, której właściciel rozliczał się na podstawie net meteringu, zachowasz do niego prawo.

Co jednak w przypadku, kiedy nie planujesz kupna domu z istniejącą fotowoltaiką? Czy to znaczy, że fotowoltaika się nie opłaca? W żadnym wypadku, o ile podejdziesz rozsądnie do tematu i zweryfikujesz, czy w Twoim przypadku lepiej rozliczać się na podstawie stawki miesięcznej, czy godzinowej. Świadoma autokonsumpcja i magazyn energii pozwolą Ci ekonomicznie gospodarować energią elektryczną z własnej instalacji fotowoltaicznej.

Jeśli planujesz montaż fotowoltaiki, koniecznie zajrzyj do tego artykułu: Zmiany w fotowoltaice 2024 – nowe przepisy