Jakie jest najlepsze rozliczenie przy fotowoltaice?

Co zrobić, żeby instalacja PV maksymalnie się opłacała? Nie wiesz, czy przejść ze stawki miesięcznej na godzinową? Czy net metering to optymalny wybór? Zobacz, jakie jest najlepsze rozliczenie przy fotowoltaice. 

Net metering – bezgotówkowy system rozliczenia fotowoltaiki

Net metering (tzw. system opustów) to ilościowy system rozliczeniowy dla instalacji, które powstały przed 1 kwietnia 2022 r. Polega na tym, że z sieci pobiera się 70-80% energii, którą wprowadziło się w ramach nadwyżek. 

Prościej mówiąc, za 1 kWh wprowadzoną do sieci publicznej odbierasz:

• 0,7 kWh przy instalacji o mocy powyżej 10 kW, lub 
• 0,8 kWh przy instalacji o mocy poniżej 10 kW. 

W net meteringu ponosisz tylko koszty stałe i abonamentowe. Opłaty dystrybucyjne pokrywa sprzedawca energii, zostawiając sobie w zamian 20-30% wprowadzonej przez Ciebie energii.

Na odbiór nadwyżkowych kWh masz czas przez 12 miesięcy od daty wprowadzenia ich do sieci – do ostatniego dnia kalendarzowego danego miesiąca. Nadwyżki energii, których nie wykorzystasz w terminie, przepadają. 

Net billing – sprzedaż i zakup energii elektrycznej

Net billing to wartościowy sposób rozliczania energii z fotowoltaiki. Nadwyżki energii sprzedajesz do sieci, a jeśli potrzebujesz dodatkowych kWh, odkupujesz je.

Stawki za sprzedaż i zakup zależą od wolumenu energii wyprodukowanej przez prosumentów i dużych operatorów systemów dystrybucyjnych. Przy rozliczeniu obowiązują dwie stawki: miesięczna lub godzinowa.

Stawka miesięczna w net billingu

Średniomiesięczna stawka rynkowa (RCEm) obowiązuje właścicieli instalacji założonych od 1 kwietnia 2022 r. do 30 czerwca 2024 r. Polskie Sieci Elektroenergetyczne ustalają aktualną cenę sprzedaży energii z fotowoltaiki na podstawie średniej ceny energii z poprzedniego miesiąca. 

Inaczej jest z cenami zakupu energii przez prosumentów – ustalają je zakłady energetyczne, a zatwierdza prezes URE (Urzędu Regulacji Energetyki).

Net billing ze stawką miesięczną sprawia kłopoty w oszacowaniu, jaką moc powinna mieć fotowoltaika, żeby się opłacała i obniżyła rachunki za energię. Nie da się do końca przewidzieć, jakie będą ceny w kolejnych miesiącach i czy warto gromadzić nadwyżki w magazynie energii, czekając na większe stawki.

Stawka godzinowa w net billingu – taryfa dynamiczna

Dotyczy instalacji założonych 1 lipca 2024 r. i później. Ustala się ją na podstawie stawki obowiązującej w danej godzinie na Rynkach Dnia Następnego. Cena ta zmienia się zatem w zależności od pory dnia.

Właściwy dobór mocy instalacji, monitoring i autokonsumpcja to najważniejsze parametry dla fotowoltaiki w net billingu ze stawką godzinową. Energię elektryczną opłaca się zużywać w szczycie jej produkcji, zamiast sprzedawać, kiedy cena jest najniższa. 

Dużą rolę w tym modelu rozliczania fotowoltaiki odgrywają magazyny energii. Gromadzą nadwyżkowe kWh i pozwalają je sprzedać w czasie, kiedy obowiązują wysokie stawki z uwagi na niską produkcję i wysokie zapotrzebowanie, np. po zmroku lub w pochmurny dzień.

Część środków (nawet do 50%) na zakup i montaż magazynu energii lub instalacji PV z magazynem zdobędziesz w programach dofinansowań, takich jak np. Mój Prąd. Dobrym rozwiązaniem okazuje się również instalacja skierowana na południowy–zachód, zamiast na południe.

Net billing – opłaty i okres rozliczeniowy

Jeśli zabraknie Ci kilowatogodzin, odkupujesz je po stawce z cennika Twojego sprzedawcy energii. W tym modelu rozliczania wnosisz pełne opłaty stałe i zmienne.

Okres rozliczeniowy to 12 miesięcy. Po ich upływie zakład energetyczny oddaje prosumentowi część wartości energii wprowadzonej do sieci:

• 20% przy rozliczaniu po stawce miesięcznej,
• 30% przy rozliczaniu po stawce godzinowej.

Zwrot wartości energii nie jest opodatkowany. 

Różnice między ceną sprzedaży wyprodukowanej energii do sieci a zakupu są duże. W 1. połowie 2024 r. 1 kWh wprowadzona do sieci kosztowała 0,3 zł, natomiast przy zakupie koszt wynosił średnio między 0,8-1,3 zł. Zobacz też tutaj: Kim jest prosument i ile zarabia?

Czy muszę przejść na stawkę godzinową?

Jeśli rozliczasz się na podstawie stawki miesięcznej lub w net meteringu, nie musisz przechodzić na taryfę dynamiczną. Nowy system obowiązuje instalacje, które powstały 1 lipca 2024 r. i później. Możesz jednak to zrobić – wówczas wystarczy, że złożysz oświadczenie do sprzedawcy energii. Stawka godzinowa pozwala lepiej przewidzieć wahania na rynku i podjąć decyzję o sprzedaży lub zakupie energii. 

Sprawdź również informacje tutaj: Jak wygląda obecnie rozliczenie prądu z fotowoltaiki?

‍

Masz problem z fotowoltaiką? Wykonaj nasz audyt i sprawdź, co wymaga poprawy

Rozliczenie półroczne czy roczne z fotowoltaiki – które się opłaca?

Im dłuższy okres rozliczeniowy, tym lepiej, bo pracę i wydajność instalacji fotowoltaicznej najlepiej widać w ujęciu rocznym, kiedy nadwyżki z lata pokrywają zbyt małą ilość energii zimą. Łatwiej również odczytać rozliczenia, które podsumowują cały rok pracy instalacji. 

W rozliczeniu miesięcznym czy dwumiesięcznym na bieżąco sprawdzasz dane na temat ilości energii wprowadzonej do sieci i zakupionej. Jednak krótkie okresy rozliczeniowe zwykle skutkują wyższą opłatą za abonament. 

Rozliczenie energii z fotowoltaiki – podsumowanie

Mimo tego, że nowi właściciele fotowoltaiki rozliczają się na mniej korzystnych zasadach niż ci, których dotyczy net metering, to własna instalacja PV nadal się opłaca. W niewielkim stopniu wpływają na Ciebie takie zjawiska, jak: inflacja, wzrost cen prądu, zmiany kursów walut i stóp procentowych. 

W taryfie dynamicznej wymaga więcej świadomości w gospodarowaniu energią elektryczną i  – optymalnie – obecności magazynu energii. Jeśli dopiero zakładasz fotowoltaikę, gruntowny audyt energetyczny pozwoli dobrać moc instalacji i zaplanować codzienne zużycie energii.

Jeśli należysz do właścicieli dużych instalacji fotowoltaicznych lub planujesz taką założyć, zajrzyj tutaj: Podatek od farmy fotowoltaicznej w 2024 roku