Które moduły fotowoltaiczne są lepsze: czarne czy niebieskie?

Może się wydawać, że kolor modułów nie ma znaczenia – w końcu od instalacji fotowoltaicznej oczekujesz przede wszystkim wydajności, bezawaryjnego działania i długiej żywotności. Kolor to jednak coś więcej niż kwestia estetyki. Czarne czy niebieskie moduły PV – które z nich lepiej sprawdzą się w Twojej instalacji i co wpływa na ich barwę? Sprawdź koniecznie przed zakupem!

Od czego zależy kolor modułów fotowoltaicznych?

Aby zrozumieć różnicę pomiędzy czarnymi i niebieskimi modułami, konieczne jest choćby pobieżne zapoznanie się z budową ogniw fotowoltaicznych. Ich podstawowym elementem jest krzem. W obu rodzajach modułów występuje on w innej formie. W przypadku ogniw monokrystalicznych jest to pojedynczy kryształ – ma zwartą budowę bez szczelin. 

Mówiąc szczegółowo, taki efekt uzyskuje się dzięki tzw. metodzie Czochralskiego (nazwanej tak na cześć polskiego chemika) – do stopieniu polikryształy krzemu łączą się w jeden duży monokryształ, o kształcie koła w przekroju.

W przypadku ogniw polikrystalicznych krzem składa się z kilku kryształów, pomiędzy którymi występują niewielkie szczeliny. Ogniwo polikrystaliczne ma kształt kwadratu lub prostokąta. 

Mimo że niezależnie od rodzaju ogniwa materiał jest taki sam, moduły polikrystaliczne i monokrystaliczne różnią się od siebie barwą. Wynika to z koloru krzemu w ogniwach.

Dowiedz się więcej na ten temat: Jakie są rodzaje paneli fotowoltaicznych?

Rodzaj modułów fotowoltaicznych a wydajność

Choć kwestie estetyczne mają znaczenie, fotowoltaika w Twoim domu ma być przede wszystkim efektywna. Jak rodzaj ogniwa i kolor modułów fotowoltaicznych wpływa na ilość produkowanej energii?

Pod tym względem zdecydowanie wygrywają moduły czarne, monokrystaliczne. Uzysk energii z takich modułów jest większy – świadczą o tym następujące parametry:

• moc – w przypadku modułów monokrystalicznych może osiągać nawet ponad 350 Wp, a polikrystalicznych – ok. 260-290 Wp;
• wydajność, rozumiana jako sprawność – czyli procentowy wskaźnik pokazujący ilość energii elektrycznej wytwarzanej z energii słonecznej;
• współczynnik temperaturowy – moduły w czarnym kolorze są bardziej odporne na działanie wysokich temperatur, pod wpływem ciepła ich wydajność nie spada w tak dużym stopniu jak w przypadku modułów niebieskich;
• żywotność – gwarancja na czarne moduły monokrystaliczne jest zazwyczaj dłuższa niż na polikrystaliczne, ich żywotność jest szacowana na nawet 25 lat (ta kwestia jest oczywiście bardziej złożona, na bezawaryjne działanie instalacji PV wpływa także wykorzystanie wysokiej jakości komponentów i prawidłowy montaż. Dowiedz się więcej: Co sprawdzić przy odbiorze fotowoltaiki?).

Na wydajność modułów wpływa również odpowiedni montaż. Sprawdź tutaj: Jaki jest optymalny kąt nachylenia paneli fotowoltaicznych w Polsce?

‍

Które moduły są tańsze: monokrystaliczne czy polikrystaliczne?

Jeśli porównasz ze sobą ceny modułów, okaże się, że sam zakup modułów polikrystalicznych jest bardziej opłacalny. Takie elementy instalacji fotowoltaicznej są znacznie tańsze.

Pamiętaj jednak, że z uwagi na mniejszą wydajność tego typu modułów będziesz potrzebować ich więcej, aby osiągnąć pożądaną moc instalacji. A większa liczba modułów oznacza większe koszty montażu. W efekcie może się okazać, że inwestycja w fotowoltaikę będzie większa niż wynikałoby z samej ceny modułów polikrystalicznych.

Jakie moduły wybrać, gdy zależy Ci na estetyce dachu?

Pod tym względem również wygrywają moduły monokrystaliczne. Czerń jest uznawana za bardziej elegancką, pasuje również do każdego koloru dachówki czy innego pokrycia dachu. Niebieskie moduły polikrystaliczne są bardziej widoczne, nie będą także dobrze komponowały się z niektórymi odcieniami, np. pomarańczowym czy jasnoczerwonym.

Jeśli instalacja fotowoltaiczna ma znajdować się w dobrze widocznym miejscu i nie chcesz, by niekorzystnie wpływała na estetykę całego budynku, warto rozważyć zakup modułów fotowoltaicznych typu full black. To rodzaj modułów monokrystalicznych, z takiego samego rodzaju ogniwami. Różnica polega na wykończeniu – produkty full black mają czarną ramkę, która tworzy spójną całość z ogniwami. 

Powstaje w ten sposób idealnie gładka, czarna powierzchnia, która doskonale prezentuje się na dachach nowoczesnych budynków. Warto przy tym pamiętać, że moduły full black nie są bardziej efektywne, jeśli chodzi o wytwarzanie energii, niż moduły monokrystaliczne. Technologia produkcji ich ogniw jest taka sama.

Moduły monokrystaliczne i polikrystaliczne – co wybrać?

Zastanawiasz się jeszcze, jakie moduły: czarne czy niebieskie są lepsze? Nawet jeśli nie przekonały Cię powyższe argumenty, pamiętaj o tym, że obecnie na rynku zdecydowanie dominują moduły monokrystaliczne. Oznacza to, że łatwiej będzie Ci znaleźć zgodne z Twoimi potrzebami produkty, a także instalatora, który zna się na ich montażu i serwisowaniu.

Już w 2021 roku większość montowanych modułów była wyposażona w ogniwa monokrystaliczne – stanowiły 98% sprzedaży. Można się spodziewać, że czas niebieskich ogniw polikrystalicznych już się kończy, mimo że wyposażone w nie produkty są znacznie tańsze. Producenci prawdopodobnie będą odstępować od produkcji modułów polikrystalicznych i przestaną inwestować w ich rozwój.

‍